2025 Bütçe Açığı Analizi ve OVP Projeksiyonları
2025 yılının başından itibaren merkezi bütçe açığı ve OVP projeksiyonlarına ilişkin önemli veriler ortaya çıktı. Gedik Yatırım analizine göre, Aralık ayında merkezi bütçe 829 milyar TL açık verirken, 12 aylık birikimli açık 2,11 trilyon TL’ye ulaştı. Geçen yılın aynı dönemine kıyasla bütçe açıklarında bir miktar düşüş gözlendi. Ancak, 2024 yıl sonu bütçe açığı, 2,11 trilyon TL olarak OVP projeksiyonlarına oldukça yakın bir seviyede gerçekleşti.
Yüksek Bütçe Açığı ve Mevsimsel Faktörler
Aralık ayındaki yüksek bütçe açığı, özellikle deprem harcamaları gibi yıl içinde kullanılmayan ödeneklerin yılın son ayında tahakkuk ettirilmesi gibi mevsimsel faktörlere bağlanıyor. Örneğin, deprem ödeneklerinin büyük bir kısmı yılın son ayına kadar kullanılmamışken, Aralık ayında bu ödeneklerin önemli bir bölümü harcanmıştır. Bu durum, bütçe açığının büyük bir kısmını açıklamaktadır.
Aralık ayında faiz dışı harcamalardaki reel gerileme, bütçe açığını sınırlayan bir etken olmuştur. Vergi gelirlerindeki artış hızının yavaşlamasıyla birlikte, faiz dışı harcamalardaki düşüş bütçe açığının kontrol altında tutulmasını sağlamıştır.
2024 Gerçekleşmeleri ve OVP Projeksiyonları
2024 yılında, hem gelir hem de harcama tarafında OVP projeksiyonlarının altında gerçekleşmeler gözlendi. Vergi gelirlerindeki düşük performans, hükümetin faiz dışı harcamalarda ciddi bir kesinti yapmasını gerektirmiştir.
Gedik Yatırım’a göre, 2025 sonunda merkezi bütçe açığı/GSYH oranını %4,0’ün altına çekmek için ek vergilere veya tasarruf paketine ihtiyaç olabilir. Maliye politikasının dezenflasyon sürecine etkisinin yakından takip edilmesi gerektiği belirtiliyor. Akbank Ekonomik Araştırmalar ise, enflasyonla mücadelede maliye politikasının önemine vurgu yapıyor ve nakit bazlı açığın sınırlayıcı etkisine dikkat çekiyor.
Bu veriler ışığında, 2025 yılında maliye politikalarının önemi ve hedeflenen bütçe açığı/GSYH oranının gerçekleşme ihtimali yakından izlenmelidir. Gelecek dönemde atılacak adımların ekonomik istikrar ve enflasyonla mücadelede ne kadar etkili olacağı büyük bir merak konusudur.